ព័ត៌មានបច្ចេកវិទ្យា

នាយកដ្ឋានព័ត៌មានវិទ្យា៖ ថ្មីៗនេះមានការកើនឡើងគួរឲ្យកត់សម្គាល់នូវករណីជ្រៀតចូល និងផ្ទេរសិទ្ធិកាន់កាប់គណនី Telegram (ផ្លាស់ប្តូរលេខទូរស័ព្ទជនរងគ្រោះ) ពីសំណាក់ជនអនាមិក។ ក្រុមការងារបច្ចេកទេសនាយកដ្ឋានព័ត៌មានវិទ្យា នៃអគ្គលេខាធិការដ្ឋាន ក្រសួងមហាផ្ទៃ សូមធ្វើការបង្ហាញជាថ្មីជូនម្តងទៀតអំពីល្បិចដែលជនអនាមិកឧស្សាហ៍ប្រើប្រាស់ក្នុងការបោកបញ្ឆោតឲ្យ អ្នកប្រើប្រាស់ផ្តល់លេខកូដសំងាត់ដើម្បីចូលគណនីដោយមិនដឹងខ្លួនដូចខាងក្រោម៖ ទី១. បោកបញ្ឆោតឲ្យថតផ្ទាំងសន្ទនាកម្មវិធីTelegram ( screenshots chat screen ) ៖ ជនអនាមិកប្រើប្រាស់គ្រប់មធ្យោបាយដើម្បីសន្ទនាជាមួយជនរងគ្រោះ

នាយកដ្ឋានព័ត៌មានវិទ្យា៖ កំណើននៃការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា កាន់តែច្រើនឡើងជារៀងរាល់ថ្ងៃ ក្នុងពេលដែលចំណេះដឹងស្តីពីហានិភ័យនៅមានកម្រិត​ ដែលហេតុធ្វេីឱ្យជនខិលខូចបានឆ្លៀតឱកាស កេងចំណេញពីអ្នកប្រើប្រាស់ តាមរយៈអំពេីឆបោកប្រាក់ គំរាមកំហែង​ លួចទិន្នន័យ​ និងបទល្មេីសផ្សេងៗ។ ដើម្បីការពារខ្លួនពីឧក្រិដ្ធកម្មបច្ចេកវិទ្យា ក្រុមការងារសូមលើកយកនូវគន្លឹះមូលដ្ឋាន​ ចំនួន៩​ ដូចខាងក្រោម៖ ១. ប្រើពាក្យសម្ងាត់ពិបាកទាយ៖ ប្រើប្រាស់លេខសម្ងាត់ដែលមានលាយអក្សរធំ អក្សរតូច លេខ និងតួអក្សរពិសេស​

នាយកដ្ឋានពត៌មានវិទ្យា៖ ដោយសារការរីកចម្រើននៃបច្ចេកវិទ្យា និងអំឡុងពេលនៃការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ១៩កន្លងមក អ៊ីនធឺណិតបានក្លាយជាមធ្យោបាយប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃក្នុងអាជីវកម្ម ទំនាក់ទំនង ការកំសាន្ត និងជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ។ ក្នុងពេលដំណាលគ្នានេះ បញ្ហាសុខសុវត្ថិភាពលើបណ្តាលអ៊ីនធឺណេត (Internet) ក៏ជាក្តីបារម្មណ៍ចំពោះអ្នកប្រើប្រាស់ពិសេសសម្រាប់កុមារៗ ដែលពុំទាន់យល់ច្បាស់អំពីហានិភ័យ និងបច្ចេកទេសការពារសុវត្ថិភាពលើបណ្តាញអ៊ីនធឺណិត ហើយក៏ជាបុគ្គលដែលងាយរងគ្រោះក្នុងបទល្មើសបច្ចេកវិទ្យា និងផលលំបាកដល់អាណាព្យាបាលរួមមាន៖ – ការប្រើប្រាស់ឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកច្រើនម៉ោង – ប៉ះពាល់ដល់សុខភាព –

នាយកដ្ឋានព័ត៌មានវិទ្យា៖ ​ដោយសង្កេតឃើញថា ក្នុងមួយរយ:នេះមានករណីជ្រៀតចូល និងផ្ទេរសិទ្ធិកាន់កាប់គណនី Telegram (ផ្លាស់ប្តូរលេខទូរស័ព្ទជនរងគ្រោះ) ដោយខុសច្បាប់ពីសំណាក់ជនអនាមិកជាបន្តបន្ទាប់ ក្រុមការងារបច្ចេកទេសនាយកដ្ឋានព័ត៌មានវិទ្យា នៃអគ្គលេខាធិការដ្ឋាន ក្រសួងមហាផ្ទៃ សូមធ្វើការក្រើនរំលឹកសាជាថ្មីដល់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ ដែលកំពុងប្រើប្រាស់កម្មវិធី Telegram ដោយធ្វើការដាក់លេខសម្ងាត់ (Two-Step Verification) ជាបន្ទាន់ដើម្បីការពារគណនីនៅពេល Login លើឧបករណ៍ ឬផ្ទាំង

នាយកដ្ឋានព័ត៌មានវិទ្យា៖ កន្លងមកបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនបានសាកសួរអំពីឈ្មោះក្រុមហ៊ុន គេហទំព័រ ទំព័រហ្វេសប៊ុក ឬកម្មវិធី (App) ដែលផ្តល់ប្រាក់កម្ចីអនឡាញងាយស្រួល និងឆាប់រហ័ស។ ទន្ទឹមនេះដែរ នាយកដ្ឋានព័ត៌មានវិទ្យាធ្លាប់បានធ្វើការផ្សព្វផ្សាយនូវអត្តបទអប់រំស្តីពី “ហានិភ័យនៃកម្ចីអនឡាញខុសច្បាប់ (Loan Shark / Scam)” ដែលអត្ថបទនោះបានអធិប្បាយអំពីល្បិចកល ដែលជនខិលខូចបានប្រើប្រាស់ក្នុងការឆបោក ឬដាក់អន្ទាក់ទៅលើជនរងគ្រោះ ព្រមទាំងបរិយាយអំពីហានិភ័យពាក់ព័ន្ធមួយចំនួនផងដែរ។ ដោយទទួលបានសេចក្តីរាយការណ៍ជាបន្តបន្ទាប់ពីមហាជន

មួយរយៈពេលកន្លងមកនេះ មានជនខិលខូចបានធ្វើការលួងលោមបោកបញ្ឆោតដើម្បីលួចយកលេខកូដសម្ងាត់ ពីជនរងគ្រោះ តាមរយៈឱ្យជនរងគ្រោះធ្វើការថតស្រ្គីនទូរសព្ទ (Screenshot) ខណៈពេលដែលជនខិលខូចព្យាយាម ចូលទៅក្នុងគណនីរបស់ជនរងគ្រោះ ដែលពេលនោះលេខកូដសម្ងាត់ (OTP) វានឹងលោតលើស្រ្គីនទូរសព្ទ ស្របពេលដែលយើងធ្វើការថតស្រ្គីនទូរសព្ទ ហើយបាញ់ផ្ញើទៅជនខិលខូចដោយមិនដឹងខ្លួន។ បន្ទាប់មកពួកគេនឹងចូលទៅប្រើប្រាស់តេឡេក្រាមរបស់ជនរងគ្រោះ និងធ្វើការប្ដូរលេខទូរសព្ទដើម្បីកាន់កាប់តេឡេក្រាមនោះទាំងស្រុងតែម្តង។ ក្រោយពីបានកាន់កាប់តេឡេក្រាមរបស់យើងហើយ ជនអនាមិកបានចូលពិនិត្យមើលរាល់សារទំនាក់ទំនងរបស់យើងទាំងអស់ និងរកមើលសារណាដែលសំខាន់ពាក់ព័ន្ធនឹងការទូទាត់លុយកាក់ជាដើម ក៏បន្លំជាជនរងគ្រោះឆាតទៅមិត្តភក្តិសាច់ញាតិរបស់ជនរងគ្រោះដើម្បីធ្វើការផ្ទេរប្រាក់ឱ្យខ្លួន។ ហេតុដូច្នេះដើម្បីចៀសវាងក្នុងការជួបបញ្ហាបែបនេះ សូមអ្នកប្រើប្រាស់អនុវត្តតាមវិធីសាស្រ្តដើម្បីទប់ស្កាត់ដូចខាងក្រោម៖

នាយកដ្ឋានព័ត៌មានវិទ្យា៖ ​ដោយសារភាពរីកចម្រើននៃបច្ចេកវិទ្យា​ កម្មវិធី​បញ្ញាសិប្បនិម្មិត (Artificial Intelligence – AI) កំពុងតែដើរតួយ៉ាងសំខាន់លើរបត់បច្ចេកវិទ្យាពិភពលោក ក្នុងនោះកម្មវិធី AI ត្រូវបានប្រើប្រាស់ក្នុងសង្វាក់ផលិតកម្មស្វ័យប្រវត្តិ ដែលបានជួយជម្រុញសន្ទុះផលិតកម្មរដល់នីតិបុគ្គល និងស្ថាប័ន។ ដើម្បីបង្ហាញអំពីសក្តានុពលនៃកម្មវិធី AI ក្រុមការងារបច្ចេកទេស នៃនាយកដ្ឋានព័ត៌មានវិទ្យា សូមលើកយកនូវឧទាហរណ៍មួយ គឺការបង្កើតនូវវីដេអូខ្លីៗ ដោយប្រើប្រាស់កម្មវិធី

នាយកដ្ឋានព័ត៌មានវិទ្យា៖ ​Phishing គឺជាបច្ចេកទេសមួយក្នុងចំណោមវិស្វកម្មបណ្តាញសង្គម​ (Social Engineering) ដែលជនខិលខូចបានប្រើប្រាស់ក្នុងការឆបោក​ ឬបញ្ឆោតជនរងគ្រោះដើម្បីលួចយកនូវព័ត៌មាន (គណនីអ៊ីនធឺណិត គណនីធនាគារ កាតធនាគារ និងព័ត៌មានសម្ងាត់ផ្សេងៗ)។ ក្រៅពីការបញ្ឆោតជនរងគ្រោះវាយបញ្ចូលនូវព័ត៌មាន ជនខិលខូចក៏ប្រើប្រាស់បច្ចេកទេស Phishing អូសទាញជនរងគ្រោះចុចលើតំណភ្ជាប់ (Malicious Link) ឬចុចលើឯកសារ (Malicious Attachment)

នាយកដ្ឋានព័ត៌មានវិទ្យា៖ ទិន្នន័យ ឬឯកសារ មានជាទម្រង់ឌីជីថល ឬក្រដាស​ ដែលផ្ទុកនូវព័ត៌មានចែកចេញជា ០៤ប្រភេទ គឺ (១) ព័ត៌មានបើកចំហរជាសាធារណៈ (២) ព័ត៌មានផ្ទៃក្នុងសម្រាប់អង្គភាព (៣) ព័ត៌មានសម្ងាត់សម្រាប់បុគ្គល ឬក្រុមមនុស្សចាំបាច់ (៤) ព័ត៌មានសម្ងាត់បំផុតដែលអាចបង្កឲ្យមាននូវមហន្តរាយជាតិ ឬអង្គភាព ករណីមានការបែកធ្លាយ ឬចូលទៅកែប្រែដោយខុសច្បាប់។

នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ Stable Diffusion បានទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍ពីសំណាក់អ្នកប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមយ៉ាងច្រើន។ Stable Diffusion គឺជា ការបំលែងរូបភាពនៅលើកម្មវិធី Python ពីអត្ថបទទៅជារូបភាព​ (text-to-image)​ ពីរូបភាពទៅរូបភាព​ (image to image)​ ឬបន្ថែមរូបភាពក្នុងរូបភាព​ (Inpainting និង​ Outpainting)​ ជាដេីម។